Op 8 december 1890 werd koningin Emma beëdigd als regentes voor haar dochter Wilhelmina. Hoewel haar regentschap slechts enkele jaren heeft geduurd (1890-1898), heeft het een blijvende invloed gehad op de Nederlandse monarchie. Emma was een plichtsgetrouwe, respectabele en hard werkende persoonlijkheid en voelde zich nauw betrokken bij persoonlijke problemen. Met Emma’s regentschap begon de modernisering van de Nederlandse monarchie: hel koningschap kreeg een nationale symboolfunctie. wat een onvoorziene compensatie was voor de reductie van de staatkundige functies. Emma speelde met haar gevoel voor innemend
vorstelijk optreden in op de maatschappelijke behoefte aan Oranje als verpersoonlijking van de nationale eenheid. Daarnaast heeft zij als een van de eerste geëmancipeerde en werkende vrouwen van ons land een duidelijk vrouwelijk stempel op de monarchie gedrukt. Ter herdenking van Emma’s regentschap werd, dank zij de gastvrijheid van de Raad van State, op 8 december 1990 een symposium belegd in de Gothische Zaal van het Paleis aan de Kneuterdijk in Den Haag. De artikelen in deze bundel zijn de uitwerking van de toen gehouden voordrachten. Negen historische opstellen en een kunsthistorische bijdrage werpen nieuw licht op de persoon van koningin Emma en de continuïteit en vernieuwing ten tijde van deze regentes.