Citaat nucleair geneeskundige van het Radboud Universitair Medisch Centrum (UMC):
‘Bij een nucleaire ramp komt radioactief jodium vrij. Dit kan zich met de wind en regen over een groot gebied verspreiden, en in het lichaam komen. Een deel neemt de schildklier op (in Nederland gemiddeld 15-20%). Dat leidt vooral bij jonge mensen tot een grotere kans op schildklierkanker. Jodiumtabletten bevatten niet-radioactief kaliumjodide. Dat blokkeert zo de opname van radioactief jodium. Dat plas je dan uit en zo bescherm je de schildklier.’
'In Nederland is de jodiumvoorziening in het dieet niet hoog. Het slikken van jodiumtabletten daarom bij jonge mensen wel zin voor de bescherming tegen schildklierkanker.
Jodiumtabletten beschermen alleen heel specifiek tegen schildklierkanker door blootstelling aan radioactief jodium, niet tegen andere radioactieve stoffen of de effecten van straling in het algemeen. We moeten daarom oppassen dat de jodiumtabletten geen schijnveiligheid geven.’
Wanneer en hoe lang slik je jodiumtabletten?Vervolg Citaat nucleair geneeskundige van het Radboudumc:
‘Jodiumtabletten zijn bedoeld voor gebruik zo kort mogelijk na de kernramp. Bij langdurige blootstelling in het milieu kan een extra dosis nodig zijn, afhankelijk van metingen na een kernramp. De dosering is afhankelijk van de leeftijd. Jodiumpillen moet je zo kort mogelijk na de blootstelling innemen. Na 12 uur heeft het weinig zin meer, behalve als de blootstelling aan radioactief jodium blijft doorgaan. Jodiumpillen werken snel.’
Einde citaat
Jodium in voeding
In Nederland zit er van nature niet veel jodium in voeding. Daarom wordt het toegevoegd aan keukenzout (Jozo), brood, broodvervangers en sommige vleeswaren.
Jodium komt van nature voor in zeevis, eieren, zuivelproducten, zeewier en sommige vleeswaren. In 100 gram gebakken kabeljauwfilet zit 243 microgram jodium en in een sneetje volkorenbrood ongeveer 24 microgram.
Wanneer is een aanvulling altijd nuttig?
Voor vegetariërs en mensen die weinig brood of andere producten met gejodeerd zout eten Zelfgebakken brood of biologisch brood van de bakker bevatten vaak ook geen gejodeerd zout. Tekort jodiumEen jodiumtekort kan in Nederland door ons eetpatroon voorkomen. Daarom wordt Jodium wordt aan eten toegevoegd. Je slaat een voorraadje jodium op in je schildklier. Bij een jodiumtekort gaat de schildklier trager werken en opzwellen. Dit wordt ook wel krop genoemd. Een traag werkende schildklier kan je herkennen aan een toename in je gewicht, het snel koud hebben, obstipatie en lusteloosheid. Wanneer kinderen te weinig jodium binnenkrijgen kan dit leiden tot een groeiachterstand en een verminderd leervermogen.
Veilige innameDe veilige inname van jodium uit voeding en supplementen is 600 microgram per dag voor volwassenen.
Een exreem hoge inname van jodium kan de werking van de schildklier verstoren.
MedicijnenWanneer je medicijnen gebruikt voor je schildklier is het verstandig om te overleggen met je arts wanneer je ook jodium supplementen gebruikt.
Hoeveel Jodium per dag?
Minimale Referentie Inname (RI) 150 microgram per dag onder normale omstandigheden.
Voor deze aanbevelingen is gekeken naar aanbevelingen uit Scandinavië (2012). Voor mensen boven de 18 jaar komen de aanbevelingen uit het laatste rapport van de Gezondheidsraad (2018).
Hieronder de aanbevelingen voor jodium.
Leeftijd Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (microgram per dag) Kinderen 6-11 maanden 50 1-2 jaar 70 2-5 jaar 90 6-9 jaar 120 10-13 jaar 150 14-17 jaar 150
Mannen 18 jaar en ouder 150 Vrouwen 18 jaar en ouder 150 Zwangere vrouwen 200 Vrouwen die borstvoeding geven 200
Citaat nucleair geneeskundige van het Radboud Universitair Medisch Centrum (UMC):
‘In Nederland hebben ruim 1,2 miljoen huishoudens die dichtbij een kerncentrale wonen, van de overheid jodiumpillen ontvangen. Bij een ongeval met een kerncentrale is dat veel dichterbij dan een kernramp in Oekraïne. Daardoor is er bij een ongeval in Nederland geen tijd meer voor verspreiding van jodiumpillen. Het is dan goed als de jodiumpillen al in huis zijn.’